استخراج کلاژن از دیواره بدن دو گونه خیار دریایی stichopus horrens و holothuria arenicola دریای عمان و تعیین ترکیبات اسید آمینه و ژلاتین آن

ترکیبات طبیعی و زیست فعال موجود در جانوران دریایی را می توان به عنوان یک منبع غنی از ترکیباتی با کاربرد غذایی، دارویی و پزشکی استفاده نمود. در این تحقیق به استخراج کلاژن و ژلاتین از دیواره بدن گونه های خیار دریایی stichopus horrens و holthuria arenicola دریای عمان و تعیین ترکیب اسید آمینه کلاژن آن پرداخته شده است. کلاژن از دیواره بدن دو گونه از خیارهای دریایی جمع آوری شده از خلیج چابهار به روش محلول در اسید استخراج شد و ترکیبات اسید آمینه آن مورد بررسی قرار گرفت، همچنین ژلاتین حاصله از کلاژن دیواره بدن آنها استخراج گردید و خواص رئولوژیکی آن بررسی شد. برای استخراج و خالص سازی کلاژن دیواره بدن این دو گونه از روش هضم آنزیمی استفاده شد. کلاژن خاص سازی شده با استفاده از آزمون الکتروفورز پروتئین شناسایی شد و نوع آن تعیین گردید. نتایج نشان داد که کلاژن استخراجی از دیواره بدن هر دو گونه از خیار دریایی دارای یک زنجیره ?1 با وزن تقریبی 125 کیلو دالتون و یک باند سنگین بتا با وزن 250 کیلو دالتون بود و کلاژن از نوع ? است. ترکیبات اسید آمینه کلاژن دارای محتوای بسیار بالایی از ایمینواسیدها می باشد غالب ترین اسید آمینه در ترکیبات کلاژن دیواره بدن خیار دریایی گلایسین می باشد. ژلاتین نیز طبق روش هیدرولیز اسیدی استخراج شد. ژلاتین دارای نقطه ذوب ? c 30 بود و از پایداری حرارتی بسیار بالایی برخوردار است همچنین نقطه تشکیل ژل آن? c 5 بود و با نقطه تشکیل ژل ماهیان سرد آبی مشابه است. ویسکوزیته ژلاتین استحصالیcp 065/ 2 می باشد و از ویسکوزیته گونه های ماهی و پستانداران پایین تر است. نمونه ژلاتین تولید شده در این تحقیق طی شرایط اعمال شده در فرایند استخراج، مقدار مطلوبی از بازده استخراج است. نتایج نشان داد دیواره بدن خیار دریایی یک منبع غنی از ترکیبات معدنی می باشد و محتوای بالایی از کلسیم و آهن و منیزیم و همچنین محتوای بسیار پایینی از چربی و خاکستر داشتند، پروتئین و رطوبت آن ها بالا بود از این رو یک منبع مناسب بعنوان مکمل غذایی می باشد.